Filmoteka Narodowa
Strona główna > Karta autora

Jan Lenica

Urodził się w 1928 roku w Poznaniu.

Ukończył studia na wydziałe architektury Politechniki Warszawskiej w 1952 roku. Był światowej sławy grafikiem, twórcą plakatów, autorem ilustracji do książek i rysunków satyrycznych, a także reżyserem i autorem filmów animowanych. Zadebiutował razem z Walerianem Borowczykiem w 1957 wycinankowo-rysunkowym filmem "Był sobie raz". W 1948 zaczął publikować artykuły w szwajcarskim czasopiśmie Graphis, w którym po raz pierwszy w tytule swojego artykułu użył określenia "polska szkoła plakatu". W 1950 roku został redaktorem graficznym Szpilek.

Wspólpracował m.in. z Teatrem Dramatycznym, Operą Narodową w Warszawie. Jednym z najbardziej znanych jest plakat operowy do spektaklu "Wozzeck" z 1966 roku. W latach 60-tych wyjechał na stałe do Paryża gdzie prowadził własną pracownię, a także pełnił fukcję szefa katedry filmu animowanego na Uniwersytecie w Kassel. Wykłady  z dziedziny plakatu i grafiki prowadził także w Hochschule der Kunste w Berlinie.

Dzieła Lenicy były na ówczesne czasy nowatorskie i kontrowersyjne, przez co często spotykał się z krytyką środowiska artystycznego w Polsce. Jego twórczość w dziedzinie plakatu filmowego można podzielić na trzy okresy. Pierwszym był okres realizmu, w którym zrealizował głównie plakaty do filmów radzieckich z lat 50-tych: "Aleksander Newski", "Diabelski wynalazek". Wyróżniały je barwna malarska plama, lapidarność, skłonność do przerysowań postaci.
Drugi etap, w którym odchodził od malarstwa odznaczał się dramatycznym, drapieżnym rysunkiem, barwną plamą z wplecionymi elementami fotograficznymi, elementami starych grafik. Widoczna w nich jest wielka wyobraźnia twórcy. Okres trzeci charakteryzuje daleko posunięta abstrakcja, formalny stosunek do używanego koloru i lini.

Jan Lenica zmarł w  2001roku w Berlinie.


Wybrane wystawy:

• 1956  Wystawa Plakatu Filmowego, Warszawa
• 1960  Klub Stowarzyszenia Grafików Angielskich, Londyn
• 1963  Salon „Cepelii”, Nowy Jork
• 1967  Visual Art Gallery, Nowy Jork
• 1982  Akademia Katolicka, Hanower
• 1982  Akademia Sztuki Kassel
• 1982  Galeria Miejska, Oberhausen
• 1982  Muzeum Plakatu, Essen

Wybrane nagrody:

•  1956  Nagroda Centralnego Urzędu Kinematografii za twórczość w dziedzinie plakatu filmowego
•  1962  Nagroda ministra kultury i sztuki za twórczość dziedzinie plakatu w latach 1960-1962
•  1966  Złoty medal na Międzynarodowym Biennale Plakatu, Warszawa
•  Nagroda Julesa Chereta, Annency
•  1982  Nagroda Specjalna miasta Essen